tropis masz trochę lektury od pana google. Chyba najprościej wykonany opis budowy i zasady działania hamulców tarczowych
I. Hamulce tarczowe
Budowa i zasada działania hamulca tarczowego .
Budowę przedstawia poniższy schemat:
Po naciśnięciu pedału hamulca pompa tłoczy płyn hamulcowy pod wysokim ciśnieniem. W wyniku tego tłok znajdujący się w zacisku zostaje wypchnięty co powoduje dociśnięcie klocków hamulcowych do tarczy, która obraca się razem z kołem. W wyniku tarcia występującego między tymi dwoma elementami samochód zwalnia aż w końcu staje w miejscu. Klocki hamulcowe wykonane są z materiału o bardzo wysokim współczynniku tarcia. W wyniku występowania tego zjawiska zostaje wytworzona bardzo duża ilość ciepła. Dlatego ważne jest aby hamulce były dobrze chłodzone powietrzem. W tym celu nowoczesne tarcze wykonywane są z bardzo skomplikowanych materiałów co powoduje lepsze odprowadzanie ciepła. Mogą być również wentylowane, nawiercane oraz frezowane , lecz takie tarcze są wykorzystywane w ekstremalnych warunkach np. w sportach samochodowych.
Tarczowe mechanizmy hamulcowe
Tarczowy mechanizm hamulcowy różni się w zasadzie od bębnowego tylko tym , że funkcję bębna spełnia sztywna tarcza .
Współpracujące ślizgowo z tarczą hamulca elementy cierne są dociskane równolegle ( a nie promieniowo , jak w mechanizmie bębnowym ) do osi obrotu koła lub wału . Tarczowy mechanizm hamulcowy może być wykonany jako :
* mechanizm z tarczą wirującą : związana z kołem lub wałem ,
tarcza cierna obraca się i jest hamowana przez dociskanie
przesuwnych szczęk osadzonych w nieruchomej obudowie ,
* mechanizm z tarczą nieruchomą : związana z kołem lub wałem
obudowa obraca cię i jest hamowana dzięki dociskaniu
odpowiednich elementów ciernych do nieruchomej tarczy ciernej
lub w skutek rozsuwania członów tarczy ciernej .
a ) System - DUNLOP
Tarczowy mechanizm hamulcowy zakładany na koło samochodu ,
na nieruchomą obudowę zaopatrzoną w dwa rozpieracze
hydrauliczne dwu tłoczkowe , umieszczone naprzeciw siebie .
Podczas hamowania tłoczki rozpieraczy zbliżają się do siebie
i za pośrednictwem płytek oraz okładzin zaciskają wirującą
tarczę , związaną z piastą koła .
Tarczowy mechanizm hamulcowy koła samochodu wykorzystuje
się często dodatkowo jako hamulec postojowy . W takim
przypadku obudowa zapatruje się w pomocniczy mechanizm
zaciskowy , sterowany cięgłem i dźwignią ręczną przez kierowcę .
b) System GIRLING .
Tarczowe mechanizmy hamulcowe samochodowych kół jezdnych ,
produkowane według licencji DUNLOP , wyróżniają się jedynie
drugorzędnymi szczegółami wykonania .
Na uwagę zasługuje podwojenie liczby cylindrów i wkładek
ciernych , dzięki czemu promień działania wypadkowych sił
tarcia jest większy , a więc większy jest moment hamujący w porównaniu z równoważnym pod względem czynnych powierzchni
tarcia rozwiązaniem z jedną parą wkładek .
c) System DBA-BENDIX .
Mechanizmy hamulcowe tego typu są stosowane w licznych
samochodach europejskich m.in. w samochodzie Polski Fiat 125P.
Mechanizm taki odznacza się lekkością konstrukcji i nadaje
się do instalowania na dowolne koła jezdne .
Obudowa strzemienia jest nieruchoma , a obejma zaciskowa
może być przesuwana na odpowiednim prowadniku prostopadle
do płaszczyzny tarczy hamulcowej . Wskutek naporu płynu
hamulcowego tłok dociska klocek cierni do tarczy , a
równoważna reakcja przesuwa w przeciwnym kierunku obejmę
zacisku , wskutek czego drugi klocek cierny również jest
dociskany do tarczy hamulcowej .
Ruch powrotny tłoka po zwolnieniu pedału hamulca jest
ograniczony przez pierścień uszczelniający tłok , odkształcający
się wskutek różnicy ciśnień i oporów tarcia .
Konstrukcja mechanizmu hamulcowego tylnego różni się od
konstrukcji mechanizmu hamulcowego przedniego zastosowaniem
samoczynnego nastawnika luzu ( między klockami ciernymi i tarczą )
oraz elementami umożliwiającymi okresowe zaciskanie tarczy
hamulcowej , tj. wykorzystanie mechanizmu jako hamulca postojowego.
Samoczynny nastawnik luzu składa się z gwintowanego sworznia
oraz nakręcanej na nim tulejki odległościowej . Jeżeli wskutek
zużycia klocka ciernego luz miedzy czołem tulejki i dnem tłoka
zwiększy się , wtedy tulejka odległościowa przekręcając się na
sworzniu odpowiednio zmniejsza nadmierny luz . Podczas wyłączania
mechanizmu hamulcowego rozprężające się sprężyny tarczowe
przemieszczają wzdłużnie sworzeń gwintowany , a tulejka odległościowa poprzez łożysko toczne i pierścień oporowy zmusza
tłok do przesuwania się wraz ze sworzniem gwintowanym .
d) System CHRYSLER.
Tarczowy mechanizm hamulcowy ma obudowę ze stopu lekkiego,
przymocowaną śrubami do piasty koła . Zewnętrzne ścianki dwuczłonowej obudowy zaopatrzone są w żebra usztywniające
i jednocześnie ułatwiające odpływ ciepła , wytwarzającego się
podczas hamowania , do powietrza atmosferycznego .
Wewnątrz obudowy znajdują się dwie tarcze hamulcowe w postaci
sztywnych pierścieniowych płyt dociskowych , podtrzymywanych
przez sprężyny i osadzonych na nieruchomym wsporniku .
Małe sprężyny śrubowe usiłują zbliżyć do siebie tarcze hamulcowe .
Pozostałe sprężyny utrzymują tarcze hamulcowe w położeniu
środkowym , a jednocześnie tłumią drgania osiowe .
Na zewnętrznych ścianach tarcz hamulcowych naklejone są segmenty
okładzin ciernych . Wewnętrzne ścianki tarcz hamulcowych mają wnęki na stalowe kule swobodne . Do wewnętrznej tarczy hamulcowej przymocowane są dwa rozpieracze hydrauliczne , których
tłoczki współpracują z występami zewnętrznej tarczy hamulcowej .
Podczas hamowania , wskutek wysuwania się popychaczy tłoczków
z cylinderków rozpieraczy , obie tarcze hamulcowe przekręcają się
w przeciwnych kierunkach o pewien kąt , wówczas kule swobodnie
tocząc się po skośnych bieżniach rozsuwają tarcze hamulcowe
i dociskają ich okładziny do bieżni obudowy . Prawidłowe luzy
spoczynkowe zapewnia urządzenie samoczynnie kompensujące
skutki zużywania się okładzin ciernych .
Zalety i wady hamulców tarczowych
Zaleta ich jest doskonałe i pewne hamowanie oraz to, że są optymalne dla trójkołowców o układzie kół 2-1. Działanie ich jest proporcjonalne i zapewnia łagodne hamowanie nawet w najtrudniejszych warunkach pogodowych. Wadą jest również ich waga. Są one cięższe od bębnowych. Istnieją lekkie wersje tarczówek, ale są bardzo drogie.
Ostatnimi czasy hamulce tarczowe przeznaczone dla rowerów przeżywają rozkwit. W przeszłości miały one złą reputację ze względu na duży ciężar, hałaśliwość i brak symetrii działania klocków. Teraz, dzięki nowym technologiom, hamulce te są mniejsze, mocniejsze i cichsze.