You Tube • FAQ •  Szukaj •  Zarejestruj się •  Zaloguj się 




Obecny czas: 28 Mar 2024, 09:58

Wszystkie czasy w strefie UTC + 1 godzina (czas letni)




Napisz nowy temat Ten temat został zablokowany, nie możesz edytować ani pisać nowych postów.  [ 1 post ] 
Autor Wiadomość
 
 Post #245467 Wysłany: 24 Kwi 2009, 22:11; 
 Temat postu: Podstawy Car Audio wg Adiego - KOMPENDIUM
Offline
Przyjaciel
Awatar użytkownika

Samochód: Punto II FL 3d
Silnik: 1.2 16V 80KM
Paliwo: Benzyna
Wersja: Dynamic
Województwo: wielkopolskie [P]
Miejscowość: Twierdza Poznań
Rejestracja: 30 Maj 2007,
Posty: 2885
W tym temacie mam zamiar zawrzeć wszystkie kwestie które mogą wzbudzać wątpliwości przy budowie systemu audio. Od razu zaznaczam że wszystko co przeczytacie poniżej to moje i tylko moje podejście do tematu, oparte na kilkuletnim, w pełni amatorskim i bazującym na, nazwijmy to „pasji” doświadczeniu w kwestii car audio. Człowiek uczy się całe życie więc zapewne będę edytował i rozbudowywał ten temat o kwestie które jeszcze przyjdą mi do głowy. Dwa lata temu na skutek kultu taniego, chinskiego CA który zakorzenił się na forum złożyłem śluby że nie będę już doradzał na forum w kwestiach car audio i nie doradzam, ale ostatnio i tak zostałem wezwany do tablicy w tej materii, straciłem niepotrzebnie trochę czasu i nerwów, więc postanowiłem że na przyszłość ten topic będzie mi służył jako „multiodpowiedź” na wszelkie tego typu zagadnienia ;) Temat będzie miał status „tylko do odczytu”, bo gdyby był otwarty to zamiast świętego spokoju pewnie znowu zostałbym wciągnięty w dyskusję, a na to przy całej mojej sympatii do forum już nie mam ochoty ;)


A więc zaczynamy:
System car audio systemowi car audio nierówny, oto opcje jakie mamy do wyboru:

Skład zestawu:

Kod:
Opcja bez wzmacniacza:
-radioodtwarzacz
-głośniki „woofer”, średniotonowe w drzwiach przednich + wysokotonowe w słupku (głośniki tylne psują scenę i wg obecnych kanonów CA nie są wymagane.)

Kod:
Opcja ze wzmacniaczem:
j/w+
-kable zasilające-prądowe plus i minus (masa) o odpowiednim przekroju idące do wzmacniacza, względnie plus od akumulatora, masa wzięta z karoserii
-bezpiecznik pomiędzy akumulatorem a wzmacniaczem – dobierany wg. zabezpieczenia zastosowanego na wzmacniaczu
-kable sygnałowe (tzw. RCA) do przesłania sygnału z radia do wzmacniacza (najczęściej razem z RCA jest też kabelek „Remote’, służący do wzbudzania wzmacniacza w momencie włączenia radia)
-zalecane wygłuszenie drzwi

Kod:
Opcja ze wzmacniaczem + subwooferem/ami:
j/w+
-subwoofer w bagażniku
-zalecany kondensator



Radioodtwarzacze
Podstawa systemu. Głośniki z high-endu nie będą zachwycać jeśli puścimy na nie zniekształcony sygnał z radia o wątpliwej renomie. Każde radio – niezależnie od tego co deklaruje producent, osiąga maximum 22W mocy realnej (RMS) na kanał. Wszelkie moce rzędu 4x45, 4x50, 4x60W to niewiele znaczące moce maksymalne, które owszem, są do osiągnięcia ale w warunkach laboratoryjnych i przez krótki czas. Dobór radia można uzależnić od jego parametrów lub też właściwości estetycznych – jak kto woli ;)
Producenci aut (szczególnie tych z niższych segmentów) nie wstawiają fabrycznie odtwarzaczy wysokiej klasy, owszem, spełniają one swoje zadanie i w większości przypadków sa świetnie dopasowane do deski rozdzielczej, ale nie każdemu wystarczają pod względem praktycznym. Wyjątkiem są systemy montowane w najwyższych wersjach wyposażenia drogich marek pochodzące od firm takich jak BOSE, Bang&Olufsen, etc.
Dziś praktycznie każde nowe radio posiada szereg ustawień, rozbudowany equalizer służący do dopasowania jego gry do naszych wymagań.

Dostępne opcje to:
Kod:
-Fader  (przód–tył)
-Balance  (lewo-prawo)
-Podbicie tonów niskich (+/- XdB)
-Podbicie tonów średnich (j/w)
-Podbicie tonów wysokich (j/w)
-Systemy typu loudness (dodatkowe uwydatnienie tonów niskich)


I inne. Prawda jest jednak taka że bawiąc się tymi ustawieniami łatwiej jest coś zepsuć niż poprawić – np. Podbijając basy o 1dB subwoofer najprawdopodobniej zagra lepiej, przynajmniej do pewnego poziomu głośności, ale czy glosniki w drzwiach będą w stanie dotrzymać mu kroku i zagrać bez zniekształceń? Zmiany wprowadzone na poziomie radia będą miały wpływ na cały system, należy więc dostroić każdy element osobno (odłączając resztę), ustalić jakie ustawienia możemy wprowadzić bez utraty jakości dla któregokolwiek z elementów przy maksymalnej głośności z jaką mamy zwyczaj słuchać muzyki, i nie przekraczać tej granicy. Najlepiej jednak zabawę z ustawieniami dźwięku na radiu do minimum i skorzystac z regulacji na wzmacniaczach.
Dobór radia, czy to wg kryteriów praktycznych, czy też wg. wyglądu, jest indywidualną sprawą każdego kierowcy więc nie będę tutaj wymieniał które modele można polecić.

Całkiem odrębnym zagadanieniem sposób dostarczania muzyki do radia. Dziś lwią część rynku stanowią odtwarzacze cd/mp3, często z możliwością podpięcia pendrive`a (USB), czy tez wejściem typu mały jack na zewnętrzne źródła dźwięku takie jak przenośny odtwarzacz mp3. Mamy też odtwarzacze z mozliwością odtwarzania filmów DVD, szerokokatnymi wyświetlaczami LCD, co wyboru, do koloru.


Głośniki w drzwi przednie.
Stosujemy tzw. Zestaw odseparowany, tj. Osobno glosnik średniotonowy (w przypadku punto 2,2FL i GP jest to 165mm) zamocowany za maskownicą w drzwiach, oraz wysokotowy (tzw. Tweeter, cykacz, cyk, syk) zamontowany w trójkącie na wysokości luterka.
Image
Głośniki takie mają nad przetwornikami „współosiowymi” („coax”, „coaxialnymi”) jedną zaletę - woofer gra „w łydkę”, co z uwagi na niemożność określenia przez ludzkie ucho kierunku skąd pochodzi dźwięk o takim paśmie nie jest problemem, zaś „cykacz”, który w przeciwienstwie do tonów średnich jest bardzo dobrze wychwytywany przez nasze aparaty słuchu – gra tam gdzie powinien, tj. na wysokości uszu własnie.
Zestaw współosiowy:
Image

Zestawy odseparowane są wyposażone w tzw. Zwrotnice – zadaniem zwrotnicy jest dopilnowanie aby głośnik średniotonowy odtwarzał tylko tony średnie, zaś wysokotonowy – wysokie. Zwrotnice z reguły upycha się w „trójkącikach” na wysokości lusterek, względnie za głośnikiem wooferowym w drzwiach.
Image

Jeśli głośniki mają dużą głębokość montażową, konieczne może okazać się użycie tzw. dystansów – plastikowych/drewnianych pierścieni podkładanych pomiędzy głośnik a drzwi, na które dopiero przykręca się głośniki. Zabieg taki sprawi że jest więcej miejsca na magnes głośnika. Przy większych mocach warto zainwestować w dystanse drewniane.
Image

Dla polepszenia efektu należy wygłuszyć drzwi – tj. obkleić je od środka matami przeznaczonymi do tego celu i uszczelnić pastą. Niektórzy stosują do tego produkty budowlane (albo wręcz karimaty), ale ma to nic wspólnego z „wygłuszaniem”. Wygłuszenie drzwi sprawia że dźwięk nie krąży po komorze drzwi, i jest mniej słyszalny na zewnątrz.
Wygłuszanie polega na zdemontowaniu tapicerki drzwi, podgrzaniu mat przy użyciu opalarki lub tez suszarki do włosów, i równomiernym obklejeniu wewnętrzej powierzchni drzwi. Należy zwrócić uwagą na wszelkie cięgna mechanizmów, chociażby klamek – trzeba uważać żeby z rozpędu nie uniemożliwić cięgnu przesuwanie się ;)
Image

W punto pierwszej generacji zamiast głośników w drzwiach mamy głośniki rozmiaru 87mm umieszczone w podszybiu. W tym przypadku rynek nie oferuje niestety zestawów odseparowanych, ale z drugiej strony umieszczenie cykacza jest znośne, więc nie trzeba na siłę kombinować żeby uzyskać w miarę poprawną scenę. Inna sprawa że z głośników o takich rozmiarach nie da się wykrzesać zadowalającej ilości basu, więc stajemy przed wyborem – albo zostajemy przy 87mm w podszybiu, albo podejmujemy się trudu założenia paneli na głośniki (przykręcanych zamiast seryjnych boczków na drzwiach) i kupujemy do tego zestaw odseparowany.



Głośniki tylne.
Samochody najczęściej fabrycznie wyposażane są w szerokopasmowe głośniki o średnicy 10/13cm umieszczone po bokach tylnej półki. Kiedyś wstawiało się w półkę dwu-trójdrożne głośniki „elipsy”,”jajka”, tj. 6x9”. Obecnie rezygnuje się w ogóle z głośników tylnych, opierając system na zestawie przednim + subwooferze, tłumacząc to tym, że będąc na koncercie, również stoi się raczej przodem do kolumn, a nie tyłem, więc głośniki średnio i wysokotonowe umiejscowione za kierowcą nie mają racji bytu. Subwoofera to nie dotyczy gdyż jego zadaniem jest przetwarzanie tonów niskich – przy których ludzkie ucho już kompletnie się gubi i nie potrafi precyzyjnie okreslić skąd dochodzą.

Jeśli jednak ktoś decyduje się na montaż głośników typu 6x9” w tylnej półce, należy pamiętać że wzmocnienia idące wdłuż półki nie są tam bez powodu, a głośniki o których mowa bez problemu mieszczą się pomiędzy te wzmocnienia więc nie ma potrzeby wycinania ich ;) Jeżeli mamy też subwoofer należy pamiętać że głośniki 6x9 również mają swoje magnesy, może dojść do sytuacji że nad subwooferem po prostu nie starczy miejsca i „jajko” oprze się na skrzyni, co jest z oczywistych względów niewskazane.



Kable i bezpieczniki
Do podłączenia wzmacniacza będziemy potrzebowali dodatkowych przewodów:
-prądowych , + i – z akumulatora, względnie – z karoserii
-sygnałowych – RCA – to poprowadzenia sygnału z radia do wzmacniacza
-przy kablach sygnalowych z reguły zalany jest też cieniutki kabelek REMOTE służący do wzbudzania wzmacniacza w momencie włączenia radia – tak żeby nie był włączony cały czas a jednoczesnie zeby nie trzeba bylo za kazdym razem korzystac z jakichś dodatkowych przełączników.
Image

Na rynku jest mnóstwo zestawów kabli do podłączenia wzmacniacza, aby wybrać odpowiedni do naszego sprzętu należy znać łączną wartość bezpieczników we wzmacniaczu oraz odległość pomiędzy akumulatorem a wzmacniaczem.

Image

Kable prądowe należy puścić lewą stroną samochodu (przebijamy się przez ścianę grodziową w miejscu gdzie idzie wiązka kabli, jest tam taka gumowa okrągła uszczelka), później pod tapicerką nadkola, pod progiem, pod tylnym siedzeniem i do bagażnika. Kable sygnałowe (RCA, końcówki chinch-chinch) należy puścić drugą stroną samochodu – w przeciwnym wypadku mogą występować zakłócenia. Jeśli pomimo prawidłowego montażu nadal w głośnikach słychać świst silnika czy też odgłos kierunkowskazów, można zaopatrzyć się w filtr do subwoofera wpinany pomiędzy radio a wzmacniacz (montowany tuż przy wzmacniaczu), jednak trzeba mieć świadomość że jego zastosowanie może drastycznie zredukować jakość sygnału docierającego do wzmacniacza, i lepiej po prostu skontrolować sposób położenia kabli i sprawdzić co jest powodem zakłóceń.



Kondensator
Dodatkowa „bateryjka”, magazynująca energię, montowana w bagażniku (pomiędzy bezpiecznikiem przy akumulatorze a wzmacniaczem, jak najblizej piecyka). Jego zadaniem jest oddawanie zgromadzonej energii do wzmacniacza w momencie gdy w instalacji samochodu tej energii z jakichś powodów zabraknie. Na dobrą sprawę wspomaga całą instalację pozwalając jej żyć własnym życiem, niezależnie od CA.
Kondensator dobiera się do mocy RMS wzmacniacza, przyjmując że na każde 500WRMS (mocy realnej) wzmacniacza przypada jeden farad (1F) pojemnosci kondensatora. Dobieranie kondensatora za dużego względem mocy wzmacniacza nie pomoże a może zaszkodzić. Większość cywlinych subwooferów oscyluje wokół 200WRMS a biorąc pod uwagę że rynek oferuje w większości pojemności 1F -takiego trzeba użyć.
Montaż polega na podłączeniu do biegunów z jednej strony plusa i minusa z akumulatora (masy względnie z karoserii), zaś z drugiej strony przewodów + i – idących ze wzmacniacza. Tym sposobem energia jest dostarczana do kondensatora, w nim się kumuluje, i w razie potrzeby oddaje ją do wzmacniacza. Ważne; energia w kondensatorze będzie cały czas, niezaleznie od tego czy radio jest włączone ani nawet tego czy kluczyk jest w stacyjce.
Przed podłączeniem kondensatora po raz pierwszy należy upewnić się że nie ma w nim energii – tj. podłączyć pod jego bieguny np. żarówkę i poczekać aż przestanie świecić. W przeciwnym wypadku po podłączeniu do instalacji wystrzeli zaworek bezpieczenstwa a kondensator nie będzie działał.
Image


Wzmacniacz.
Aby w ogóle rozpocząć rozważania nt. Wyboru wzmacniacza, musimy konkretnie wiedziec czego od „piecyka” oczekujemy. Mamy do wyboru wzmacniacze 4, 2 i jedno kanałowe (najczęściej). Kanał to to samo co kanał w radiu – oznacza możliwosć podpięcia jednego głośnika, tak więc do glosnika 4kanałowego mozemy podpiąć cztery glosniki, do dwukanalowego dwa, jednokanalowego – tylko jeden (subwoofer). Większosc wzmacniaczy posiada dodatkowo możliwość mostkowania dwóch kanałów w jeden – potęgujący jego moc. Przykładowo jeśli mamy wzmacniacz o mocy realnej 4x60W, mozemy zmoskowac kanały w pary osiągając 2x180W (na przykladzie GTA4). Istnieją również bardziej rozbudowane wzmacniacze, np. 5 kanałowe, które mogą byc zastosowania np. do zasilania 4 glosnikow (2 z przodu, 2 z tyłu) i subwoofera w bagażniku. Takie wzmacniacze stanowią jednak margines rynku, najczęściej spotykamy się z piecami 4/2/1 kanałowymi.
Image
Image

Niestety, tak jak ogólnie rynek CA jest zalany wszelkiego rodzaju tanią tandetą, tak firmy krzaki szczególnie upodobały sobie kwestię wzmacniaczy i subwooferów.. Chociazby na Allegro znajdziemy mnóstwo pozornie atrakcyjnych ofert typu „Wzmacniacz 1800W za 130,- PLN”, który tak naprawdę nie będzie dysponował mocą realną większą niż.... radio. O pomstę do nieba wołają opisy niektórych takich klocków, typu „Moc PMPO 2000W, Moc Max 1000W, Moc RMS 4x400, 2x800W”, podczas gdy we wzmacniaczu siedzi kilka tranzystorków generujących moc rzędu 4x20WRMS. Rekord to chyba tuba 3000W kosztująca około 200PLN, nic bardziej komicznego chyba nie widziałem ;)
Tak powinien wyglądać średniej jakości wzmacniacz o mocy 700WMAX/ 4x60 (lub 2x180)WRMS:
Image
A tak potrafią wyglądać wzmacniacze typu "1800W nieznanego producenta":
ImageImage
(zdjęcia autorstwa Adasia)
Jeśli wiemy już ile głośników będziemy chcieli zasilić naszym wzmacniaczem, można rozpocząć poszukiwania. Oferty firm krzaków rzeczywiście kuszą (szczególnie jeśli mają być montowane w samochodach niższego segmentu do którego fiat punto należy), perspektywa zyskania tysięcy watów „BASSU” (jak to z uporem maniaka nazywają sprzedawcy i użytkownicy tego typu sprzętu) tanim kosztem jest interesująca, ale nie należy wierzyć w cuda - przykład takiego produktu jest na zdjęciu powyżej.

Przy wyborze wzmacniacza poza renomą producenta i ilością kanałów należy też zwrócićuwagę na ilość regulacji jakich możemy dokonać, tj, jak bardzo możemy wpłynąć na sposób gry wzmacniacza. Tanie wzmacniacze nierzadko ograniczają te możliwości do pokrętła „LEVEL” („GAIN”). Poza podstawowym „Gain`em” inne przydatne funkcje których warto poszukać na wzmacniaczu to:
Kod:
- Bass Boost – pozwalający na podbicie tonów niskich (analogicznie jak na radiu, tyle że tutaj mamy ten komfort że wprowadzone zmiany mają wpływ tylko na kanały które wysterujemy w taki a nie inny sposób. Są dwa sposoby sterowania opcją Bass Boost – albo stopniowo, za pomocą przełącznika, czyli 0dB – 6db – 12db (i tylko te 3 opcje, bez żadnych pośrednich), lub za pomocą pokrętła – tutaj mamy pełną kontrolę nad tym ustawieniem.
-Hi Pass- zezwala na odtwarzanie przez przetwornik wysokich częstotliwości, niższe są wyciszane - pokrętło -
-Low Pass – zezwala na odtwarzanie przez przetwornik niskich częstotliwości, wyższe są wyciszane - pokrętło
-Band-Pass - kombinacja dwóch powyższych
-Crossover – przełącznik - służący do wybrania opcji HP/LP, względnie FLAT

Tak powinien wyglądać panel potencjometrów na wzmacniaczu:
Image
Tj. cztery pokrętła : BB, LP, HP i GAIN + crossover (ang. zwrotnica). Dalej mamy opcjonalne wejście Hi-Input oraz wejście dla zewnętrznego sygnału audio, a po prawej zestaw wejść RCA. Niekiedy wzmaniacze oprócz wejść Line-In posiadają też wyjście Line-Out, pozwalające podłączyć dalej kolejne wzmacniacze. Tak jak przy instalacjach z jednym wzmacniaczem interkonekty (kable RCA) idą tylko od radia do wzmacniacza, tak w bardziej rozbudowanych instalacjach wzmacniacze łączy się wyproadzając sygnał z Line-Out właśnie i prowadząc go do Line-In kolejnego pieca.

Przy tej okazji należy wspomnieć o wejściu „Hi- Input”, ulokowanemu tuż przy potencjometrach, a służącemu do podłączenia sygnału do wzmacniacza nie za pomocą kabli RCA, ale z tylnych głośników. Osobiście nie polecam ze względu na dużą utratę jakości, ale jeśli komuś nie chce się kłaść kabli RCA, albo chce na siłę zaoszczędzić, to jest to jakiś pomysł.

Powyżej wspominałem jak powinien wygladac panel regulacji na wzmacniaczu.. dla porównania: tak to potrafi wyglądać w przypadku chinskiej tandety:
Image
;)

Subwoofer
Na początek nalezy wyjaśnić kilka terminów:
”Tuba” – oryginalnie skrzynia o określonym rodzaju przepustowości (band-pass) – jednak w ogólnym stosowaniu termin ten odnosi się do tub z prasowanego papieru z głośnikiem z jednej strony. Subwoofery takie są nastawiona na masową produkcję – ich rozmiary (wymiary subwoofera i jego charakterystyka powinna byc dobierana do wlasciwosci glosnika i preferencji wlasciela) są podyktowane tym żeby „tuba” po prostu zmieściła się w większości bagażników. Materiał wykorzystywany do produkcji – tj. prasowany papier, również nie nadaje się do stosowania jako obudowa.
Skrzynia basowa – subwoofer w formie (najczęściej) sześcianu, prostopadłościanu.
Kod:
Skrzynia zamknięta – tj. szczelna, z angielska „closed” posiada jedynie otwór na głośnik. Stosowana do szybkiej muzyki takiej jak rock czy techno, zagra dynamicznie ale nie osiągnie najniższych pasm, ogólnie rzecz biorąc nie „zatrzęsie” samochodem.
Skrzynia band-pass – skrzynia nastawiona na uwydatnienie pewnego zakresu częstotliwości i świadome wyciszenie innego. Stosowana stosunkowo rzadko.
Skrzynia bass-reflex – skrzynia która poza otworem na głośnik posiada jeszcze tunel bass refleks lub port szczelinowy. Stosowana do muzyki w której bas jest wolniejszy, np.do rapu. Długość i średnicę tunelu bądż też szerokość szczeliny dobiera się do konkretnego głośnika. Zastosowanie takiego rozwiązania sprawia że skrzynia zejdzie niżej, będzie w stanie uwydatnić niższe częstotliwości, ale może się gubić przy szybszej muzyce.


Subwoofer można oczywiście po prostu kupić, ale z doświadczenia wiem że producent każe sobie słono płacić za opakowanie danego głośnika w skrzynię. Kiedy kupowałem głośnik na mój chyba drugi czy trzeci subwoofer w karierze, zdecydowałem się na głośnik JBL GT-4 10”, płaciłem ~200PLN, metr dalej ten sam głośnik zabudowany w JBLowską skrzynię z lanserską pleksi kosztował nieco poniżej 500PLN. Ja kupiłem w markecie budowlanym płytę OSB, poprosiłem o docięcie na wymiar (na określoną pojemność, o tym później), koszt przedsięwzięcia zamknął się w 250PLN, tj. kwocie 2x mniejszej niż kupno „gotowca”. Płyty muszą być dostatecznej grubości (ja nie schodziłem poniżej 18mm nawet do subwooferów o mocy rzędu 200WRMS, i myslę że to dobra taktyka), do ich złożenia używa się kleju oraz skręca się całość wkrętami. Jeżeli nie dysponujemy wkrętarką lub świadomie zdecydujemy się na ręczne skręcanie, przy wyborze rodzaju płyty nalezy postawić na płytę wiórową zamiast OSB – wkręcanie pójdzie o wiele lżej. Niestety, aby we własnym zakresie wykonać skrzynię o odpowiedniej specyfice potrzeba już trochę bardziej zaawansowanej wiedzy, dlatego większość osób z miejsca zakłada że coś zrobią źle i skreślają tą opcję. Prawda jest jednak taka że nie taki diabeł straszny jak go malują i całe to zagadanienie da się ogarnąć.
W wolnej chwili (dluzszej chwili :P ) pokuszę się o opis procedury obliczania potrzebnej objętości przy użyciu programów do tego przeznaczonych.

To chyba póki co na tyle. Jak wspominałem, temat będzie jeszcze rozbudowywany, będę starał się podać każdemu początkującemu miłośnikowi CA wszystko „na tacy” w miarę prosty i przejrzysty sposób.

_________________
15.11.07 adi.degora napisał(a):
znacie sie lepiej, to pierd*le, koniec z moimi radami w temacie CA :evil:
Scooby-dooby-doobywóz &Wheeler 800 |Podstawy CA wg Adiego - Kompendium & Ranking kosmetyków samochodowych | Polska Jazda & YouTube

***Ty ze spaloną gumą, patrz jak się toczę z dumą... ***


Góra
 Profil  
 

Wyświetl posty z poprzednich:  Sortuj według  
Napisz nowy temat Ten temat został zablokowany, nie możesz edytować ani pisać nowych postów.  [ 1 post ] 


Wszystkie czasy w strefie UTC + 1 godzina (czas letni)


Nie możesz zakładać nowych tematów na tym forum
Nie możesz odpowiadać w tematach na tym forum
Nie możesz edytować swoich postów na tym forum
Nie możesz usuwać swoich postów na tym forum
Nie możesz dodawać załączników na tym forum

Szukaj:
Skocz do:  
Powered by phpBB © 2000, 2002, 2005, 2007 phpBB Group
Style based on FI Subsilver by phpBBservice.nl
Forum Fiata Punto © 2006 - 2020
Tłumaczenie: phpbbhelp.pl
phpBB SEO