Rozporządzenie Ministra Finansów
z dnia 15 listopada 2001 r.
w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej
(Dz. U. Nr 137, poz. 1539, z 2003 r. Nr 11, poz. 117)
Na podstawie art. 82 pkt 1 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. Nr 121, poz. 591, z 1997 r. Nr 32, poz. 183, Nr 43, poz. 272, Nr 88, poz. 554, Nr 118, poz. 754, Nr 139, poz. 933 i 934, Nr 140, poz. 939 i Nr 141, poz. 945, z 1998 r. Nr 60, poz. 382, Nr 106, poz. 668, Nr 107, poz. 669 i Nr 155, poz. 1014, z 1999 r. Nr 9, poz. 75 i Nr 83, poz. 931, z 2000 r. Nr 60, poz. 703, Nr 94, poz. 1037 i Nr 113, poz. 1186 oraz z 2001 r. Nr 102, poz. 1117 i Nr 111, poz. 1195) zarządza się, co następuje:
§ 1. 1. Przepisy rozporządzenia stosuje się do niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej, a w szczególności do:
1) stowarzyszeń,
2) (uchylony),
3) związków zawodowych,
4) organizacji pracodawców,
5) izb gospodarczych,
6) fundacji,
7) organizacji dobroczynności i opieki społecznej,
8) przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych.
2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do kościelnych osób prawnych nieprowadzących działalności gospodarczej. Kościelne osoby prawne prowadzą rachunkowość według zasad określonych przez wewnętrzne przepisy kościelne, dotyczące tych jednostek.
3. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:
1) ustawie o rachunkowości - rozumie się przez to ustawę z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości,
2) jednostce - rozumie się przez to jednostki wymienione w ust. 1, utworzone i prowadzące działalność na podstawie przepisów prawa polskiego, mające siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
3) działalności statutowej - rozumie się przez to działalność jednostki niemającą charakteru działalności gospodarczej, określoną przepisami prawa i jej statutem,
4) funduszu statutowym - rozumie się przez to fundusz podstawowy jednostki, tworzony na podstawie przepisów prawa i statutu jednostki, przeznaczony na finansowanie jej działalności statutowej.
§ 2. 1. Jednostki, o których mowa w § 1 ust. 1, prowadzą księgi rachunkowe, stosując odpowiednie przepisy ustawy o rachunkowości, z uwzględnieniem przepisów ust. 2-6.
2. Do przychodów jednostki zalicza się otrzymane środki pieniężne i inne aktywa finansowe ze źródeł określonych odrębnymi przepisami prawa i statutem, w tym otrzymane składki statutowe, nieodpłatnie otrzymane składniki majątku, a także kwoty należne ze sprzedaży składników majątku oraz przychody finansowe, dotacje i subwencje, a w przedstawicielstwach przedsiębiorców zagranicznych -także środki pieniężne otrzymane od przedsiębiorcy zagranicznego, z przeznaczeniem na sfinansowanie kosztów działalności przedstawicielstwa.
3. Do kosztów działalności jednostki zalicza się koszty związane z realizacją zadań statutowych w tym także świadczenia określone statutem. Za koszty uważa się również koszty administracyjne jednostki, a w szczególności wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia na rzecz pracowników i innych osób, odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, zużycie materiałów i energii, usługi obce oraz pozostałe koszty o charakterze administracyjnym.
4. Różnica pomiędzy przychodami a kosztami, o których mowa w ust. 2 i 3, ustalona w rachunku wyników, zwiększa - po zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego - odpowiednio przychody lub koszty w następnym roku obrotowym; różnicę dodatnią można zaliczyć na zwiększenie funduszu statutowego.
5. Jednostka może zrezygnować ze stosowania zasady ostrożności określonej w ustawie o rachunkowości.
6. Kierownik jednostki ustala i aktualizuje dokumentację opisującą w języku polskim przyjęte zasady (politykę) rachunkowości.
§ 3. 1. Jednostki, o których mowa w § 1 ust. 1, sporządzają roczne sprawozdanie finansowe na dzień kończący rok obrotowy oraz na każdy inny dzień bilansowy.
2. Sprawozdanie finansowe, o którym mowa w ust. 1, składa się z:
1) bilansu,
2) rachunku wyników,
3) informacji dodatkowej.
3. W bilansie wykazuje się stany aktywów i pasywów na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych poprzedniego i bieżącego roku obrotowego, podane w kolejności i w sposób określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
4. W rachunku wyników wykazuje się oddzielnie przychody i koszty oraz zyski i straty za poprzedni i bieżący rok obrotowy, podane w kolejności i w sposób określony w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
5. Pozycje bilansu oraz rachunku wyników mogą być wykazywane ze szczegółowością większą niż określona w załącznikach nr 1 i 2 do rozporządzenia, stosownie do potrzeb i wielkości jednostki.
6. Informacja dodatkowa powinna zawierać nieobjęte bilansem oraz rachunkiem wyników informacje i wyjaśnienia niezbędne do oceny gospodarki finansowej jednostki, a w szczególności:
1) objaśnienia stosowanych metod wyceny aktywów i pasywów oraz przyczyn ewentualnych ich zmian w stosunku do roku poprzedniego,
2) uzupełniające dane o aktywach i pasywach,
3) informacje o strukturze zrealizowanych przychodów ze wskazaniem ich źródeł, w tym przychodów określonych statutem,
4) informacje o strukturze kosztów stanowiących świadczenia pieniężne i niepieniężne określone statutem oraz o strukturze kosztów administracyjnych,
5) dane o źródłach zwiększenia i sposobie wykorzystania funduszu statutowego,
6) dane dotyczące udzielonych gwarancji, poręczeń i innych zobowiązań związanych z działalnością statutową,
7) informacje o tendencjach zmian w przychodach i kosztach oraz składnikach majątku i źródłach ich finansowania.
§ 4. Jeżeli jednostka podejmie działalność gospodarczą w ciągu roku obrotowego, wówczas z dniem podjęcia tej działalności stosuje przepisy ustawy o rachunkowości odnoszące się do jednostek prowadzących działalność gospodarczą.
§ 5. Traci moc rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 18 sierpnia 1998 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 115, poz. 748 i z 2000 r. Nr 66, poz. 794).
§ 6. Rozporządzenie ma zastosowanie po raz pierwszy do sprawozdań finansowych sporządzonych za rok obrotowy rozpoczynający się w 2002 r.
§ 7. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.

Załączniki do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001 r. (poz. 1539)

Załącznik nr 1

BILANS
W bilansie wykazuje się następujące informacje o stanie aktywów i pasywów na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych poprzedniego i bieżącego roku obrotowego.

Aktywa
A. Aktywa trwałe
     I. Wartości niematerialne i prawne
     II. Rzeczowe aktywa trwałe
     III. Należności długoterminowe
     IV. Inwestycje długoterminowe
     V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
B. Aktywa obrotowe
     I. Zapasy rzeczowych aktywów obrotowych
     II. Należności krótkoterminowe
     III. Inwestycje krótkoterminowe
          1. Środki pieniężne
          2. Pozostałe aktywa finansowe
C. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
Suma aktywów

Pasywa
A. Fundusze własne
     I. Fundusz statutowy
     II. Fundusz z aktualizacji wyceny
     III. Wynik finansowy netto za rok obrotowy
          1. Nadwyżka przychodów nad kosztami
                         (wielkość dodatnia)
          2. Nadwyżka kosztów nad przychodami
                         (wielkość ujemna)
B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
     I. Zobowiązania długoterminowe z tytułu kredytów i pożyczek
     II. Zobowiązania krótkoterminowe i fundusze specjalne
          1. Kredyty i pożyczki
          2. Inne zobowiązania
          3. Fundusze specjalne
     III. Rezerwy na zobowiązania
     IV. Rozliczenia międzyokresowe
          1. Rozliczenia międzyokresowe przychodów
          2. Inne rozliczenia międzyokresowe
Suma pasywów

Załącznik nr 2

RACHUNEK WYNIKÓW
W rachunku wyników wykazuje się przychody i zyski oraz koszty i straty za poprzedni i bieżący rok obrotowy.
A. Przychody z działalności statutowej
     I. Składki brutto określone statutem
     II. Inne przychody określone statutem
B. Koszty realizacji zadań statutowych
C. Wynik finansowy na działalności statutowej (wielkość dodatnia
lub ujemna) (A-B)
D. Koszty administracyjne:
          1. Zużycie materiałów i energii
          2. Usługi obce
          3. Podatki i opłaty
          4. Wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne
          i inne świadczenia
          5. Amortyzacja
          6. Pozostałe
E. Pozostałe przychody (niewymienione w poz. A i G)
F. Pozostałe koszty (niewymienione w poz. B, D i H)
G. Przychody finansowe
H. Koszty finansowe
I. Wynik finansowy brutto na całokształcie
   działalności (wielkość dodatnia lub ujemna) (C-D+E-F+G-H)
J. Zyski i straty nadzwyczajne:
     I. Zyski nadzwyczajne - wielkość dodatnia
     II. Straty nadzwyczajne - wielkość ujemna
K. Wynik finansowy ogółem (I+J)
     I. Różnica zwiększająca koszty roku następnego
                              (wielkość ujemna)
     II. Różnica zwiększająca przychody roku następnego
                              (wielkość dodatnia)